Badanie, które warto wykonać przy podejrzeniu immunologiczych przyczyn poronień

Autorzy: mgr Edyta Kruzel-Szwaczka, Diagnosta laboratoryjny, Specjalista z laboratoryjnej diagnostyki medycznej i mgr Barbara Kordalska, Diagnosta laboratoryjny, laboratorium diagnostyczne CYTOLAB

Istnieje wiele przyczyn mogących prowadzić do wystąpienia poronień nawykowych. Według wielu publikacji naukowych, jedną z najczęstszych są czynniki immunologiczne. Spośród zaburzeń immunologicznych możemy wyróżnić takie, które przyczyniają się do procesu odrzucania przez organizm rozwijającego się zarodka lub płodu. Wczesna diagnostyka i dobrze dobrana terapia zwiększają szanse na ciążę.

Zobacz więcej:

• Immunologiczne przyczyny poronienia – jakie informacje są najistotniejsze?
• Immunologiczne przyczyny poronienia – kiedy można wykonać badania?

Badaniem obrazującym stan naszego układu odpornościowego jest ocena zawartości subpopulacji limfocytów krwi obwodowej metodą cytometrii przepływowej (immunofenotyp – CD3, CD4, CD8, CD4/CD8, CD19, NK, CD19+CD5+).

W badaniu tym jeden z rodzajów białych krwinek – limfocyty, dzielony jest na populacje w oparciu o morfologię oraz cząsteczki (markery) znajdujące się na ich powierzchni.

W badaniu można sprawdzić, czy poszczególne typy limfocytów znajdują się w odpowiednich proporcjach i stężeniach, a tym samym, czy układ odpornościowy nie jest nadreaktywny bądź czy nie występują niedobory odpornościowe.

Podwyższenie odsetka limfocytów T i B może świadczyć o nadmiernej aktywacji układu odpornościowego np. w niektórych chorobach o podłożu autoimmunologicznym lub u kobiet z nawykowymi poronieniami.

Immunologiczne przyczyny poronienia – jakie informacje są najistotniejsze?

Na wyniku powinny być zamieszczone informacje o następujących komórkach:
CD3, CD4, CD8, CD4/CD8, CD19, CD5/CD19, CD56CD16.

• Limfocyty CD3 – limfocyty T, jedne z najważniejszych komórek w układzie odpornościowym. Ich obniżona ilość będzie świadczyła o osłabionym układzie odpornościowym, a w zakresie wartości referencyjnych – o jego prawidłowym funkcjonowaniu. U pacjentek z poronieniami nawykowymi bądź niepowodzeniami w zajściu w ciążę, ilość limfocytów T znajduje się często w górnej granicy przedziału referencyjnego, bądź jest podwyższona.
• Limfocyty CD4 – limfocyty T pomocnicze, odpowiedzialne za odpowiedź przeciwko obcym cząstkom takim jak np. wirusy. Po aktywacji produkują substancje zwane cytokinami odpowiedzialne za aktywację układu odpornościowego.
• Limfocyty CD8 – limfocyty T cytotoksyczne, są komórkami efektorowymi układu odpornościowego. Uczestniczą w eliminacji zainfekowanych i nieprawidłowych komórek. Oprócz odsetkowej zawartości komórek CD4 i CD8 ważne jest określenie stosunku CD4/CD8, który często jest podwyższony u pacjentek z poronieniami nawykowymi o podłożu immunologicznym.
• Limfocyty CD19 – limfocyty B, odpowiadają za produkcję przeciwciał. Komórki te są często podwyższone lub znajdują się w górnej granicy przedziału referencyjnego u pacjentek z poronieniami nawykowymi lub immunologiczną przyczyną niepłodności.
• Limfocyty CD19/CD5 – jeden z podtypów limfocytów B, tzw. komórki B1. Ich nadmierna ilość będzie powiązana ze schorzeniami autoimmunologicznymi. Podwyższone wartości mogą zwiększać ryzyko wystąpienia chorób tarczycy i przedwczesnej menopauzy u kobiet.
• Komórki CD16+56 – komórki NK, identyfikują oraz niszczą obce i nieprawidłowe komórki. Występują zarówno we krwi jak i w endometrium. Zbyt wysoki poziom komórek NK obserwowany jest często u pacjentek z nawykowymi poronieniami.

Niepłodność immunologiczna to dowód na to, że przeszkodą w zajściu w ciążę bywa również własny system odpornościowy. Wykonując badanie immunofenotypu limfocytów krwi obwodowej sprawdzamy, czy nasz układ odpornościowy stwarza środowisko przyjazne rozwojowi dziecka.

Immunologiczne przyczyny poronienia – kiedy można wykonać badania?

Najczęściej zaleca się, aby badania immunologiczne wykonać do 6 tygodni od poronienia. Przed rozpoczęciem diagnostyki immunologicznej warto skonsultować się ze swoim lekarzem, który dokładnie określi nam, czy badanie należy wykonać w jakimś konkretnym terminie. Np. badanie immunofenotypu wykonuje się w II fazie cyklu. Wynik badania najlepiej skonsultować z lekarzem immunologiem. Lekarz może wskazać odpowiednie leczenie, które zwiększy szanse na powodzenie kolejnej ciąży.

Zobacz też:

• Badania po poronieniach – które badania warto wykonać?
• Pomoc i wsparcie dla rodziców po poronieniu
• Prawa rodziców po poronieniu