Poronienie jest bolesnym doświadczeniem dla obojga rodziców. Jakie prawa po poronieniu przysługują parze, która utraciła dziecko? To pytanie często zadają sobie rodzice. Warto je znać, aby wiedzieć jak podstąpić w obliczu bolesnej sytuacji. Znajomość przysługujących praw po poronieniu oraz wzajemne wsparcie, bliskość, reagowanie na prośby drugiej osoby może być bardzo pomocna w przejściu żałoby i w poradzeniu sobie ze stratą nienarodzonego dziecka.
Poniżej wyjaśniamy jakie prawa i świadczenia przysługują rodzicom po poronieniu, niezależnie od czasu zakończenia ciąży.
Spis treści
- Prawa rodziców po poronieniu
- Poronienie – prawo ojca
- Zasiłek opiekuńczy – opieka nad chorą partnerką po poronieniu
Prawa rodziców po poronieniu:
- Rejestracja dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego:
Po stracie dziecka, szpital wydaje rodzicom dokument w postaci Karty Zgony lub Karty Martwego Urodzenia, która daje możliwość skorzystania z większej ilości praw po poronieniu (skrócony urlop macierzyński, prawo do wypłaty zasiłku po pochówku).Ten drugi dokument zostaje sporządzony, kiedy płeć dziecka została ustalona z uwagi na wyższą ciążę (w okolicach 20 tygodnia, niekiedy nieco wcześniej).
Niewielu rodziców wie, że niezależnie od tygodnia poronienia nawet kiedy do straty doszło w 6 tyg. mogą określić płeć dziecka – badaniem genetycznym. Badanie w kierunki identyfikacji płci możliwe jest na zabezpieczonym materiale poronnym np. kosmówka w soli fizjologicznej a także bloczku parafinowym, który wypożycza się ze szpitala.
Po otrzymaniu wyniku płci rodzice mogą ubiegać się o wystawienie Karty Martwego Urodzenia i na jej podstawie dokonać rejestracji dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego, w celu otrzymania aktu urodzenia dziecka, aby móc skorzystać z przysługujących praw po poronieniu.
- Prawo do poznania przyczyny poronienia
Przy okazji ustalani płci dziecka, niezbędnej do otrzymania Karty Martwego Urodzenia rodzice mogą zlecić wykonanie badania genetycznego, aby poznać przyczynę poronienia, która bardzo często leży w genetyce, a konkretnie w złej liczbie lub niewłaściwej budowie chromosomów.
Warto mieć świadomość, że wady genetyczne odpowiadają za nawet 60 – 70% poronień samoistnych. Powstają one zwykle przypadkowo i nie mają żadnego związku ze zdrowiem rodziców, którzy na ich powstanie nie maja żadnego wpływu. To bardzo istotna informacja dla pary, bowiem bardzo często kobiecie towarzyszy poczucie winy. Poznanie przyczyny poronienia pozwala szybciej powrócić kobiecie do równowagi psychicznej.
- Prawo do pochówku i zasiłku pogrzebowego
Jednym z praw rodziców jest możliwość pochówku swojego nienarodzonego dziecka bez względu na czas zakończenia ciąży. To od decyzji rodziców zależy, czy będą chcieli pozostawić dziecko w szpitalu lub zdecydować się na odbiór ciałka i zorganizowanie pochówku. Jeśli rodzice zdecydują się na pochowanie dziecka, przysługuje im wypłata zasiłku pogrzebowy – 4000 zł. Aby móc się o niego ubiegać po pochówku dziecka, rodzice przedstawiają w ZUS dokumenty potwierdzające prawo do świadczeń oraz akt urodzenia dziecka.
- Prawo do skróconego urlopu macierzyńskiego
Skrócony urlop macierzyński w porównaniu od krótkiego zwolnienia lekarskiego może być bardzo pomocny dla kobiety w uporaniu się ze stratą, zatroszczeniu się siebie, czy załatwieniu innych formalności związane ze śmiercią dziecka np. pochówku. Podstawą przyznania 8 tygodniowego urlopu macierzyńskiego i wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest przekazanie odpisu skróconego aktu urodzenia martwego dziecka swojemu pracodawcy.
- Odszkodowanie z polisy ubezpieczeniowej po poronieniu
Odszkodowanie z polisy ubezpieczeniowej to jedno z praw, które przysługuję rodzicom po poronieniu. Wypłata środków uzależniona jest od rodzaju polisy oraz zapisu w umowie, bowiem jedni ubezpieczyciele wypłacają pieniądze, bez względu na moment poronienia, inne gdy ciąża przekroczyła dopiero 22 tydzień. Podstawą do skorzystania z odszkodowania z tytułu polisy ubezpieczeniowej jest akt urodzenia dziecka.
Prawa ojca po poronieniu
Tata dziecka ma prawo do skorzystania z urlopu okolicznościowego. Urlop w wymiarze 2 dni, przysługuje zarówno z tytułu narodzin dziecka jak i jego śmierci. Łącznie przysługują 4 dni, czyli 2 dni z tytułu urodzenia i 2 dni z tytułu śmierci i pogrzebu dziecka. Podstawą do uzyskania urlopu jest przedstawienie pracodawcy „Aktu urodzenia z adnotacja o martwym urodzeniu” oraz pisemnego wniosku u pracodawcy.
Prawo do wykorzystania urlopu okolicznościowego ma również matka nienarodzonego dziecka. Należy jednak pamiętać, że urlop okolicznościowy naliczany jest kobiecie, jeśli nie przebywa na urlopie macierzyńskim. W sytuacji kiedy korzysta z prawa do 8-tygodniowego urlopu macierzyńskiego jej urlop w żaden sposób nie przechodzi na ojca dziecka.
Zasiłek opiekuńczy – opieka nad chorą partnerką po poronieniu
W związku z poronieniem kobieta doświadcza wielu emocji od poczucia winy, złości do innych, żalu. Cierpi nie tylko ciało, ale często pogarsza się stan psychiczny w związku z żałobą. Okazywanie wsparcia ze strony partnera, zatroszczenie się o kobietę, bliskość, reagowanie na prośby drugiej osoby może być bardzo pomocne w poradzeniu sobie ze stratą oraz towarzyszącym emocjom.
Partner z uwagi na zły stan zdrowia, może sprawować opiekę nad swoją partnerką i skorzystać z prawa do zasiłku opiekuńczego. Zasiłek ten przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, bez okresu wyczekiwania, zwolnionym od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki.
W celu otrzymania zwolnienia od pracy, partner musi dostarczyć pracodawcy
- zaświadczenie lekarskie (L4) – np. w formie elektronicznej (e-ZLA) o czasowej niezdolności do pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad partnerką
- wniosek do wypłaty zasiłku na druku (Z-15B).
Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres do 14 dni w roku kalendarzowym. Wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi 80% podstawy wymiaru.
Wniosek o zasiłek opiekuńczy z powodu sprawowania opieki na chorym członkiem rodziny